Debido á orixe histórica do grupo, unha gran parte das persoas investigadoras son expertas no ámbito das migracións internacionais e as súas dinámicas sociais. O ESOMI creouse no ano 2004 co liderado de Antonio Izquierdo Escribano, catedrático emérito de Socioloxía, cun equipo de persoas comprometidas en caracterizar a configuración do contexto español como un país receptor de inmigración. Desde o ano 2011 foi coordinado por Laura Oso, catedrática de Socioloxía especializada en xénero e migracións. A partir do ano 2020, o grupo foi ampliando as súas temáticas de investigación e abríndose a analizar cuestións centradas nas mobilidades sociais desde unha perspectiva interdisciplinaria. Desde o ano 2024, o equipo é coordinado por Raquel Martínez Buján, profesora titular, analista das dinámicas laborais das mulleres migrantes e especialista no ámbito da provisión de coidados e as desigualdades que leva consigo a súa distribución.

O ESOMI ten a súa sede na Facultade de Socioloxía da Universidade da Coruña e, desde o ano 2006, forma parte do programa de «Consolidación e Estruturación de Unidades de Investigación Competitivas» da Xunta de Galicia. É un grupo de investigación con elevada repercusión científica que mantén altos niveis de excelencia académica mediante o liderado en proxectos competitivos e a participación en redes internacionais de prestixio como a International Migration Research Network (IMISCOE) entre outras. De feito, a Axencia Estatal de Investigación cualificouno na súa valoración trianual cunha puntuación de 95 sobre 100.

Así mesmo, presenta un forte compromiso coa transferencia de resultados á sociedade civil mediante a súa colaboración, tanto con organismos nacionais e internacionais que inciden na elaboración das políticas públicas, como na aparición cotiá en medios de comunicación. Ademais, promove a inclusión de metodoloxías participativas de investigación orientadas á ciencia aberta e cidadá e fomenta a formación académica a través da promoción do Máster Oficial de Políticas Sociais e Intervención Comunitaria (MOPS), cuxa sede se encontra na Facultade de Socioloxía da Universidade da Coruña.